Het scheuren van de voorste kruisband (VKB) is één van de meest voorkomende sportblessures bij jonge sporters die een sport beoefenen waarbij je veel moet wenden en keren zoals voetbal, hockey en handbal. Maar wat is een kruisband precies en hoe kun je het best revalideren als je je VKB gescheurd hebt?
De kruisbanden zijn ligamenten (gewrichtsbanden) die midden in de knie lopen en je bovenbeen met je onderbeen verbinden. Je hebt een voorste en een achterste kruisband die ervoor zorgen dat je onderbeen niet naar voor of achter kan schuiven ten opzichte van je bovenbeen. Gemiddeld is de kruisband zo’n 3,5 tot 4 cm lang en ongeveer even dik als je pink. Daarnaast zitten de kruisbanden vol met sensoren die je hersenen meer informatie geven over de stand van je knie.
Als een kruisband scheurt gebeurd dit vaak in een sportsituatie waarbij iemand de knie tegelijk buigt en draait. Hierbij wordt de VKB maximaal belast. Vaak is het scheuren hoorbaar en wordt er direct veel pijn ervaren. Vaak is er ook direct een zwelling in de knie en kan de persoon niet meer goed op het been staan. Vervolgens zal er vooral een instabiel gevoel blijven in de knie waardoor lopen en sporten moeizaam gaan.
Het scheuren van de VKB komt relatief vaak voor, namelijk bij 1 op de 3000 mensen. Een deel van deze mensen kiest er voor om zonder operatie te revalideren. Als de ervaren instabiliteit niet zo groot is, is dat een prima optie. De fysiotherapeut kan je in dat geval helpen met oefeningen om de beenspieren sterker te maken en de stabiliteit van het been weer op peil te krijgen.
Bij jonge sporters wordt er echter vaak gekozen om een VKB-reconstructie uit te voeren door middel van een operatie. In Nederland worden ieder jaar tussen de 8000 en 9000 van dit soort operaties uitgevoerd. Er wordt dan meestal een stukje hamstring- of kniepees gebruikt om een nieuwe kruisband te maken.
Fysiotherapie kan een belangrijke bijdrage geven aan je revalidatieproces. Dit begint al voor de operatie. Uit onderzoek blijkt dat personen die goed getraind hebben voor een operatie een betere uitkomst hebben. Dit is het zogenaamde ‘better in, better out’ principe. De fysiotherapeut kan je helpen goed voorbereid de operatie in te gaan bijvoorbeeld door het trainen van de beenspieren.
Ook na de operatie is fysiotherapie een belangrijke peiler in je herstel. Dit begint met het aanleren van lopen met krukken en simpele oefeningen om de zwelling in de knie te verminderen. Vervolgens zal er gewerkt worden aan de beweeglijkheid en kracht van je knie. Voor sporters is er uiteraard ook aandacht voor het terugkeren naar de sportsituatie.
Hoe lang je revalidatie duurt verschilt natuurlijk per persoon en wat je wilt bereiken maar gemiddeld duurt het 9 tot 12 maanden voor je weer op het oude niveau kan sporten. De fysiotherapeut kan je aan de hand van een protocol maar met oog voor jouw persoonlijke situatie begeleiden in iedere fase van je herstel.